Kira sözleşmesi, bir mülkün sahibinin (kiralayan), belirli bir süre karşılığında mülkünü bir başkasının (kiracı) kullanımına bırakması ve kiracıdan bu kullanım için belirli bir ücret (kira bedeli) alması üzerine yapılan resmi bir anlaşmadır. Kira sözleşmesi hem kiracıyı hem de kiralayanı güvence altına alır ve olası anlaşmazlıklarda yasal dayanak oluşturur.
Kira Sözleşmesi Nasıl Doldurulur?
Kira sözleşmesi doldururken öncelikle taraflar kendi bilgilerini ilgili yerlere doldurmalıdır. Ardından mülkün bilgileri eksiksiz bir şekilde yazılır. Kira bedeli de ilgili yere eklenir. Kiranın nasıl ve ne zaman ödeneceği not edilir. İmzaların atıldığı günün tarihi yazılır. Depozitolu eşyalar not edilir ve depozito tutarı belirtilir.
Hem kiracı hem de kiralayan, sözleşmenin her sayfasını imzalamalıdır. İmzaların altına tarih atılmalıdır. Kira sözleşmesi, noter huzurunda yapılması zorunlu değildir. Ancak noter tasdiki sözleşmenin güvenilirliğini artırır ve olası anlaşmazlıklarda ispat kolaylığı sağlar. Kira sözleşmesinin bir nüshası kiracıda, bir nüshası kiralayanda kalır.
Kira sözleşmesi, tarafların karşılıklı anlaşmasıyla her zaman değiştirilebilir veya feshedilebilir. Değişiklikler veya fesih, yazılı olarak yapılmalı ve her iki tarafça imzalanmalıdır. Kira sözleşmesi doldururken herhangi bir tereddüt yaşarsanız danışmanlık alabilirsiniz.
Kira Sözleşmesinde Nelere Dikkat Edilmeli?
Kira sözleşmesini imzalamadan önce dikkatlice incelemek ve bazı hususlara dikkat etmek büyük önem taşır. İşte kira sözleşmesinde dikkat edilmesi gereken önemli noktalar:
- Tarafların Bilgileri: Kiracı ve kiralayanın kimlik bilgileri (T.C. kimlik numarası, adres, telefon numarası) eksiksiz ve doğru olmalıdır. Kiralayanın mülkün sahibi olduğunu doğrulamak için tapu senedini görmenizde fayda vardır.
- Kiralanan Mülkün Bilgileri: Mülkün adresi, kat numarası, daire numarası gibi bilgiler açıkça belirtilmelidir. Mülkün durumu (eşyalı/eşyasız, tadilat gerektirip gerektirmediği) net olarak yazılmalıdır. Eşyalı ise, eşyaların listesi sözleşmeye eklenmelidir.
- Kira Bedeli ve Ödeme Koşulları: Kira bedeli net olarak belirtilmeli ve hangi para birimiyle ödeneceği yazılmalıdır. Kira artış oranı ve hangi dönemlerde yapılacağı açıkça belirtilmelidir. Ödeme şekli (nakit, havale, EFT) ve ödeme tarihi net olmalıdır. Gecikme faizi oranı belirtilmelidir.
- Kira Süresi: Kiralamanın başlangıç ve bitiş tarihleri açıkça belirtilmelidir. Sözleşmenin yenilenme koşulları (otomatik yenileme, bildirim süresi) belirtilmelidir.
- Depozito (Güvence Bedeli): Depozito miktarı net olarak belirtilmelidir. Depozitonun hangi koşullarda iade edileceği (hasarsızlık, borçsuzluk vb.) açıkça yazılmalıdır. Depozito faizi alınıp alınmayacağı da eklenmelidir.
- Tadilat ve Tamirat: Kiracının tadilat yapma hakkı olup olmadığı, varsa hangi tür tadilatlara izin verildiği belirtilmelidir. Mülkteki onarım ve bakım sorumluluğu kimde olduğu açıkça yazılmalıdır.
- Fesih Koşulları: Sözleşmenin hangi durumlarda ve nasıl feshedilebileceği (kiracı veya kiralayan tarafından) açıkça belirtilmelidir. Fesih bildiriminin ne kadar süre önceden yapılması gerektiği belirtilmelidir.
- Özel Şartlar: Evcil hayvan besleme izni, aidat ödeme sorumluluğu, alt kiracı kabulü gibi özel durumlar varsa bunlar sözleşmede açıkça belirtilmelidir.
Sözleşmenin tüm sayfalarını dikkatlice okuduktan sonra hem kiracı hem de kiralayan imzalamalı ve tarih atmalıdır.
1 Yıllık Kira Sözleşmesi Yenilenmezse Ne Olur?
1 yıllık kira sözleşmesi, taraflar arasında aksi bir anlaşma olmadığı sürece, süre sonunda kendiliğinden sona erer. Bu durumda kiracı, sözleşme süresi bitiminde evi tahliye etmekle yükümlüdür.
- Kiracı Açısından: Kiracı, sözleşme bitiş tarihinde evi boşaltmalı ve kiralayana teslim etmelidir. Kiracı, evi hasarsız teslim etmesi ve kira borcu bulunmaması koşuluyla depozitosunu geri alma hakkına sahiptir.
- Kiralayan Açısından: Kiralayan, kiracıdan evi tahliye etmesini talep edebilir. Kiralayan, kiracıdan tahliye taahhütnamesi imzalatabilir. Bu taahhütname, kiracının belirli bir tarihte evi boşaltacağına dair yazılı bir belgedir. Kiralayan, isterse kiracı ile yeni bir kira sözleşmesi imzalayabilir.
Eğer kiracı, sözleşme süresi dolmasına rağmen evi tahliye etmezse kiralayan tahliye davası açabilir. Kiracı, tahliye taahhütnamesinde belirtilen tarihte evi boşaltmazsa kiralayan icra takibi başlatabilir. Belirsiz süreli kira sözleşmesi söz konusu olduğunda her 1 yılın sonunda kontrat kendiliğinden yenilenmiş sayılır. Haliyle kiracı dilediği zaman evi tahliye edebilir.
Kira Sözleşmesi Yoksa Ne Olur?
Kira sözleşmesi olmadan bir mülkte kiracı olarak yaşamak hem kiracı hem de kiralayan için belirsizlikler ve riskler içeren bir durumdur.
Kiracı Açısından Riskler
Kira sözleşmesi olmadan, kiralayanın keyfi uygulamalarına maruz kalma riski artar. Kira bedeli istediği zaman artırılabilir, evden çıkartılma tehdidiyle karşılaşılabilir veya evde tadilat gibi işlemler kiracıya danışılmadan yapılabilir.
Kiracı, haklarını savunmak için yasal dayanaktan yoksun kalır. Örneğin, haksız yere evden çıkarılması istendiğinde veya depozitosu iade edilmediğinde hukuki yollara başvurması zorlaşır. Kira bedeli, ödeme şekli, depozito gibi konularda anlaşmazlık yaşandığında, kiracı iddialarını ispatlamakta zorlanabilir.
Kiralayan Açısından Riskler
Kiracı, kira bedelini ödememek veya geciktirmek gibi sorunlar çıkarabilir. Bu durumda kiralayanın yasal yollara başvurması zorlaşır. Kiracı, eve zarar verebilir veya evi kötü kullanabilir. Ancak sözleşme olmadığı için kiralayanın bu durumlarda tazminat talep etmesi zorlaşır.
Türk Borçlar Kanunu'na göre, kira sözleşmesi yazılı veya sözlü olarak yapılabilir. Ancak, yazılı kira sözleşmesi olmaması durumunda, kira ilişkisinin varlığını ve şartlarını ispatlamak zorlaşır. Bu nedenle hem kiracı hem de kiralayanın haklarını korumak ve olası anlaşmazlıkları önlemek için yazılı kira sözleşmesi yapmaları her zaman en güvenli yoldur.
Kira sözleşmesi olmadan yaşamak, her iki taraf için de riskli ve belirsiz bir durumdur. Kiracı, haklarını koruyamazken, kiralayan da mülkü üzerindeki kontrolünü kaybedebilir. Bu nedenle, her iki tarafın da yazılı kira sözleşmesi yaparak kendilerini güvence altına almaları önerilir.
Kira Sözleşmesi Bitince Ne Olur?
Kira sözleşmesinin bitiminde yaşanacaklar, sözleşmenin türüne ve tarafların yeni bir anlaşma yapıp yapmamasına göre değişiklik gösterir:
1. Belirli Süreli Kira Sözleşmesi:
- Sözleşme Süresi Dolduğunda: Belirli süreli kira sözleşmeleri (genellikle 1 yıllık), belirlenen süre sonunda kendiliğinden sona erer.
- Kiracı Tahliyesi: Kiracı, sözleşme bitiminde evi tahliye etmekle yükümlüdür.
- Yeni Sözleşme İmkânı: Taraflar isterlerse yeni bir kira sözleşmesi imzalayarak kira ilişkisine devam edebilirler.
- Tahliye Olmazsa: Kiracı evi tahliye etmezse kiralayan tahliye davası açabilir.
2. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi:
- Sözleşme Süresi: Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde süre belirtilmez.
- 10 Yıl Sonunda Fesih Hakkı: Kiralayan, sözleşmenin başlangıcından itibaren 10 yıl sonra, kanunda belirtilen fesih dönemlerine ve bildirim sürelerine uyarak sözleşmeyi feshedebilir.
- 6 Aylık Uyarı Süresi: 10 yıllık sürenin sonunda her 6 ay bir kira dönemi sayılır ve kiralayan, kira dönemi bitiminden 3 ay önce kiracıya yazılı bildirimde bulunarak sözleşmeyi feshedebilir.
- Kiracı Fesih Hakkı: Kiracı, belirsiz süreli kira sözleşmesini her zaman, 15 gün önceden yazılı bildirimde bulunarak feshedebilir.
Kiracı, belirli süreli kira sözleşmesinin bitimine yakın bir zamanda evden çıkacağını kiralayana yazılı olarak bildirmelidir. Aksi halde, sözleşme aynı koşullarla 1 yıl daha uzatılmış sayılır. Kiracı, belirsiz süreli kira sözleşmesini her zaman feshedebilirken, kiralayan sadece belirli şartlarda ve belirli sürelerde fesih hakkına sahiptir.
Kira Sözleşmesi Bittikten Sonra Kaç Gün İçerisinde Ev Boşaltılır?
Kira sözleşmesi bittikten sonra evin boşaltılması için net bir süre belirtilmemiştir. Eğer kira sözleşmesinde, sözleşme bitiminde evin ne kadar süre içinde boşaltılacağı belirtilmişse bu süreye uyulması gerekir. Kiralayan, kiracıdan tahliye taahhütnamesi almışsa bu taahhütnamede belirtilen tarihte evin boşaltılması gerekir. Aksi halde, kiralayan icra takibi başlatabilir.
Kira sözleşmesinde veya tahliye taahhütnamesinde belirtilen bir süre yoksa Borçlar Kanunu'na göre kiracıya tahliye için yazılı bildirimde bulunulması gerekir. Bu bildirimde, kiracıya evi boşaltması için makul bir süre verilmelidir. Bu süre, 15-30 gün arasında değişir. Konut ve çatılı işyeri kiralarında bu süre en az 30 gün olmalıdır.
Kiralayan, kiracıyı tahliye etmek için dava açabilir. Mahkeme, tahliye için uygun bir süre belirler. Kiracı, tahliye sürecinde haklarını korumak ve mağdur olmamak için bir avukattan danışmanlık alabilir.
Kira Sözleşmesi Feshi
Kira sözleşmesi feshi, kira ilişkisinin sona erdirilmesi anlamına gelir. Kira sözleşmesi, belirli veya belirsiz süreli olabilir ve fesih koşulları sözleşme türüne göre farklılık gösterir. Belirli süreli kira sözleşmeleri (genellikle 1 yıllık), belirlenen süre sonunda kendiliğinden sona erer. Bu durumda kiracı, evi tahliye etmekle yükümlüdür.
Kiracı, belirli süreli kira sözleşmesini süresi dolmadan en az 15 gün önce yazılı bildirimde bulunarak feshedebilir. Ancak, kiracı bu hakkını sadece sözleşmede belirtilen kira süresinin bitiminden önceki 15 gün içinde kullanabilir.
Kiralayan, belirli süreli kira sözleşmesini ancak kanunda belirtilen haklı sebeplerle feshedebilir. Bu sebepler arasında kira bedelinin ödenmemesi, mülke zarar verilmesi, mülkün izinsiz olarak başkasına kiraya verilmesi gibi durumlar sayılabilir.
Kira sözleşmesinin feshi için yazılı bildirimde bulunulması zorunludur. Bildirim, noter kanalıyla veya iadeli taahhütlü mektupla yapılabilir. Bildirimde fesih tarihi açıkça belirtilmelidir. Kiralayan, belirli süreli kira sözleşmesini ancak kanunda belirtilen haklı sebeplerle feshedebilir.
Kira Sözleşmesi Olmayan Durumlarda Kiracı-Kiralayan Hakları
Kira sözleşmesi olmayan durumlarda kiracı ve kiralayanın hakları, Türk Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiştir. Ancak yazılı bir sözleşme olmadığı için tarafların hakları belirsizleşir ve ispatlanması zorlaşır. Bu durum, her iki taraf için de riskler taşır.
Kiracı Hakları:
- Oturma Hakkı: Kiracı, kira bedelini düzenli ödediği sürece mülkte oturma hakkına sahiptir.
- Haksız Tahliyeye Karşı Koruma: Kiracı, kiralayanın keyfi uygulamaları sonucu haksız yere tahliye edilemez. Ancak tahliye sebeplerini ispat etmek zor olabilir.
- Tadilat ve Tamirat Talep Etme: Kiracı, mülkteki gerekli tadilat ve tamiratları kiralayandan talep etme hakkına sahiptir.
- Depozito İadesi: Kiracı, mülkü hasarsız teslim etmesi ve kira borcu bulunmaması koşuluyla depozitosunu geri alma hakkına sahiptir.
Kiralayan Hakları:
- Kira Bedeli Talep Etme: Kiralayan, kiracıdan kira bedelini talep etme hakkına sahiptir. Ancak kira bedeli ve ödeme şekli konusunda anlaşmazlık yaşanabilir.
- Mülkün İadesini Talep Etme: Kiralayan, kiracıdan mülkü tahliye etmesini talep etme hakkına sahiptir. Ancak tahliye sürecinde yasal zorluklarla karşılaşabilir.
- Mülkün Bakım ve Onarımını Talep Etme: Kiralayan, kiracıdan mülkün bakım ve onarımını yapmasını talep etme hakkına sahiptir.
Kira sözleşmesi olmayan durumlarda, kiracı ve kiralayan arasındaki anlaşmazlıklar genellikle mahkeme yoluyla çözülür. Ancak yazılı bir sözleşme olmadığı için tarafların haklarını ispatlaması zorlaşır ve yargılama süreci uzar. Kira sözleşmesi yoksa kira ödemelerini banka dekontu veya makbuz gibi belgelerle ispatlamaya çalışın. Ayrıca komşular veya diğer tanıklar da kira ilişkisinin varlığını doğrulayabilir.
İş Yeri Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
İş yeri kira sözleşmeleri, konut kira sözleşmelerinden farklı olarak ticari faaliyetlerin yürütüleceği bir mekânı kapsadığı için bazı özel hususlara dikkat edilmesi gerekir. İş yerinin tam adresi, kat numarası, bağımsız bölüm numarası gibi bilgiler açıkça belirtilmelidir. İş yerinin net kullanım alanı ve varsa eklentileri (depo, otopark vb.) eklenmelidir.
Kira bedeli net veya brüt olarak belirtilebilir. Brüt kira bedeli üzerinden stopaj kesintisi yapılır. Kira bedeli, ödeme şekli (havale, EFT, çek vb.) ve ödeme tarihi açıkça yazılmalıdır. Kira artış oranı ve hangi dönemlerde yapılacağı net olarak belirlenmelidir.
TÜFE oranı, sabit bir yüzde veya bir önceki yılın kira artış oranı gibi farklı yöntemler kullanılabilir. Gecikme faizi oranı da belirtilmelidir. KDV, kira bedeline dahil mi yoksa ayrıca mı ödenecek, taraflar fikir birliğine varmalıdır.
Kiralamanın başlangıç ve bitiş tarihleri açıkça belirtilmelidir. Sözleşmenin yenilenme koşulları (otomatik yenileme, bildirim süresi) eklenmelidir. Ayrıca mülkteki onarım ve bakım sorumluluğu kimde olduğu açıkça yazılmalıdır.
İş yerinde hangi ticari faaliyetin yürütüleceği açıkça belirtilmelidir. Gerekirse rekabet yasağı maddesi eklenerek kiralayanın aynı bölgede benzer bir iş yeri açması engellenebilir. Sözleşmenin hangi durumlarda ve nasıl feshedilebileceği (kiracı veya kiralayan tarafından) açıkça yazılmalıdır.
Aidat, vergi, sigorta gibi giderlerin kim tarafından ödeneceği kararlaştırılmalıdır. İş yerinin alt kiraya verilip verilemeyeceği de önemlidir. Bunun yanı sıra demirbaşların listesi sözleşmeye eklenebilir. Anlaşmazlık durumunda başvurulacak mahkeme veya hakem heyeti de belirlenebilir. Sözleşmede yer alan tüm maddeleri dikkatlice okuduktan sonra iki taraf da imzalayıp tarih atabilir.
Arkadaşların ile paylaş
ya da bağlantı adresini kopyala